Cirit Oyunu Nedir Nasıl Oynanır ?

Cirit Oyunu Nerede Nasıl Oynanır, Cirit Oyunu Hakkında Bilgiler.

Cirit Nedir?

Cirit, Türklerin Orta Asya’dan Anadolu’ya geldikleri dönemden beri oynadıkları at üzerinde oynanan bir oyundur.

Cirit, at üzerinde oynanan spor dallarından biridir. At üzerindeki sporcunun süngü veya mızrağını (ciridini) rakibe karşı isabetli bir şekilde atmasını, muharebe anında kendisine ve bineğine olan hakimiyetini ve bu yolla rakibine üstün gelmesini amaç edinen, kuralları olan bir spordur.Genellikle Kars, Ardahan, Uşak ve Erzurum’da oynanır.

Cirit Nasıl Oynanır?

Hakemler üzengileri kontrol ederek maçı başlatırlar. Kolbaşı, takımındaki bütün sporcuların olumlu olumsuz tüm hareketlerinden sorumludur. Takımına oyun taktiklerini o verir. Kolbaşı vakitli-vakitsiz çıkış yapan veya aynı anda çift çıkan oyunculara engel olur, saftaki oyuncuların ileri veya geriye doğru 5 m mesafede, alay durağında durmalarını sağlar. Takımlar bölük düzeninde ise ikişer, alay düzeninde iseler üçer yedek oyuncuları bulunur. Yedek oyuncular saha hakeminin arkasında ve kendi sahasında açıkta beklerler. Oyuncu değişiklikleri oyunun duraklama anında saha hakemi tarafından baş hakem bilgilendirilerek yapılır. Bir oyunda en fazla 3 oyuncu değişikliği yapılabilir. Oyundan çıkan oyuncu bir daha oyuna alınmaz. Her oyuncunun arkasında ve atlarının üzerine konulan kumaşın her iki tarafında yazılı numaralar bulunur. (sporcu ile atının numarası aynıdır.) Takımların formaları aynı renkte ise: takım numaraları; A takımında 1’den 10’a kadar, B takımında ise 11’den 20’ye kadardır. Oyuna başlama ve ilk çıkış hakkı kur’a sonunda sahayı kaybeden takıma verilir. Alay çıkışları alay durağından yapılır. Erken çıkış ihlâli, yasak saha olarak; çift çıkış ihlâli ise atış sahası dışından atış olarak değerlendirilir. Her iki hatalı duruma düşen oyuncular alay durağına geldikten sonra başka bir oyuncu ancak o zaman hamle yapabilir. Bir ciritçi oyun sahasında rakip sporculardan birine yarım veya tam çark yapmak suretiyle ciridini atar. İki defadan fazla tam çark yapılamaz. Cirit genelde gösteri mahiyetinde oynanır. Cirit oyununda, sporcu rakibinin kendisine atacağı ciritten sakınmak için çeşitli hareketler yapar, atın sağına soluna, karnının altına veya boynuna yatar. Kimi sporcular rakiplerini kaçış çizgisine ulaşana kadar kovalar ve ardından cirit atarlar. İsabet ettirebildikleri için puan kazanırlar. Oyun esnasında baş ve yüz kısmına cirit isabet eden oyuncuların yaralanmaları muhtemeldir. Bu tür isabetler nedeniyle ölüm hadiseleri muhtemeldir. Bu durumda ölen sporcu, sporun geleneğine göre, er meydanında ölmüş sayılır. Ölen sporcu yakınlarının şikayetçi ve davacı olmadığı sporun kendi geleneğindendir. Hatta bunu yiğitlik sayıp övünürler. Cirit, puan üzerinden oynandığında; oyun öncesi takımlarca birlikte saptanan kurallar çerçevesinde, puanı en fazla olan takım cirit oyunun galibi sayılır. Her iki takım ve o esnada orada bulunanlarca; cirit oyununun kurallarını iyi bildiğine inanılan kişilerin hakemliği ile cirit oynanır. Bu kişinin (hakemin) verdiği kararlara ve puanlamaya hiç kimse itirazda bulunmaz.

Cirit düğünlerde, önemli günlerde, pazar yerlerinde, panayırlarda oynanır. Günümüzde Anadolu’da bir çok farklı noktada bu öz Türk adeti ve oyunu hala canlandırılmakta ve cirit oyunu oynanmaktadır.

Cirit Türklerin yüzyıllardan beri düğünlerinde ve özel günlerinde oynadıkları en eski ata sporudur. İlk olarak 1071 yılında Selçuklu Sultanı Alparslan ile Anadolu’da görülmeye başlamıştır. Osmanlı imparatorluğunun ilk dönemlerinde bir savaş oyununu olarak oynanan cirit, 16. yüzyıldan 19.yüzyıla kadar ise Osmanlı saraylarının en büyük gösteri sporu ve eğlencelerinden biri olmuştur. Halk arasında düzenlenen cirit oyunlarında hatalı atışlarla ölen ciritçilerin sayısının artması üzerine, 1826 yılında Sultan II. Mahmut ciridin halk arasında oynanmasını yasakladı. Ancak yasaklar etkili olmadı ve halk kısa bir süre sonra bu oyunu oynamaya tekrar başladı.