Kaos Teorisi, Kelebek Etkisi Nedir, Hakkında Bilgiler, Borsada Kaos Teorisi Nedir?
Kaos teorisine temel oluşturan matematiksel, bilimsel bulgular, antik çağlara kadar uzanmaktadır. Günümüzdeki Kaos Teorisi olarak bilinen teori ise ilk defa Fransız matematikçi Jules Henri Poincare’nin çalışmaları ile başlamıştır.
Kaos teorisi, kaos kuramı veya kargaşa kuramı adları bilinen bu teoriye göre; Çok değişkenli sistemlerde küçük bir değişiklik çok büyük ve önemli sonuçlara neden olabilir.
Kaos teorisi günlük yaşamımızın hemen her alanında bulunmaktadır. Birbiriyle hiç alakası olmadığını sandığımız birçok şey olduğunu sanırız veya tesadüf eseri olduğu izlenimi bizlere verir fakat her biri bir düzenin parçasıdır.
Kaos teorisine göre düzen düzensizliği ortaya çıkarır ve düzensizliğin içinde de bir düzen vardır. Sonra düzen düzenlikten doğar.
Amerikalı matematikçi ve meteorolog Edward Lorenz’un 1963 yılında Kaos Teorisini üzerine çalışmaları sırasında Kelebek Etkisi olarak bilinen kavramı ortaya atar.
Kelebek Etkisi, bir sistemin başlangıç verilerindeki küçük değişikliklerin büyük ve öngörülemez sonuçlar doğurabilmesine neden olabilmesine denir. Matematikçi ve meteorolog olan Edward Lorenz, hava durumu tahminleri yaptığı bir modelleme de başlangıç verisinde küçük bir değişiklik yaptığında çok farklı sonuçlar elde ettiğini gördü.
Edward Lorenz’un “Amazon Ormanları’nda bir kelebeğin kanat çırpması, ABD’de fırtına kopmasına neden olabilir.” sözü Kelebek Etkisini kısaca özetlemektedir.
Kaos Teorisini veya Kelebek Etkisini Finansal piyasalara uyarlayan olmuştur. Örneğin hisse senedi piyasalarında yani borsada birçok değişken vardır. Hisse senedi alıp satan milyonlarca oyuncu birbirleriyle etkileşim halindedir. Borsadaki büyük çöküşler olmadan önce borsa bir düzen vardır ilk başta bu çöküşü görenler borsadan çıkmaya başlar fakat bu borsadaki düzeni bozacak şekilde bir çıkış değildir. Daha sonra çöküş devam eder düzen yavaş yavaş bozulmaya başlamıştır. Çıkışların sayısı artar ve herkes kar zarar demeden satmaya başlar bir düzenlik vardır. Düzenden düzensizlik doğmaya başlar. Ta ki düzensizlik düzene dönüşüne kadar. Borsada düzensizliğin düzene dönüştüğü yer en dip seviyesidir. Yavaş yavaş borsanın döndüğünün sinyalini alanların sayısı ilk baştaki gibi çok azdır. İlk alımlar gelir düzen devam etmektedir. Daha sonra herkes borsa yükselecek diye almaya başlayınca tekrar bir düzensizlik oluşur. Tekrar düzenden düzensizliğe geçilir.
Burada yer alan bilgi ve yorumlar yatırım tavsiyesi değildir.
Bir cevap yazın